Arı Sütü Üreticileri 2. toplantısı sonuç raporu. (2020)
ARI SÜTÜ ÜRETİCİLERİ 2. TOPLANTISI SONUÇ RAPORU
Arı Sütü Üreticileri 2. toplantısı, 23, 26 Aralık 2020 ve 2 Ocak 2021 tarihlerinde 3 oturumda 12 saat süren, Türkiye’nin tüm bölgelerinden, her oturumda 43, 44, 45 arı sütü üreticisinin katılımıyla, internet üzerinden, üreticilerin tecrübelerini ve bilgilerini birbirleriyle paylaşımı şeklinde yapılmıştır.
Toplantılarda Kenan GİŞAN’ın hazırladığı sunumlar üzerine, katılımcılar fikirlerini söylemiş ve katkıda bulunmuşlardır.
Üreticilerimiz arasında üretime yeni başlayanlar ve 30 yıldır üretim yapanlar olduğu için, geçmiş toplantılarımızdaki konuların bir kısmı yeni üreticilerimizle tekrar edildikten sonra diğer konulara geçilmiştir.
Toplantıda;
Ülkemizin arı sütü üretim ve tüketim durumu
İşletme ve ülke olarak, üretim miktarımızın yeterli olup olmadığı
Kovan başı üretilen arı sütü miktarının arttırmak için neler yapılabileceği
Arılarımızın arı sütü üretimine uygunluğu
Arı sütü üretim yöntemimizin doğruluğu ve Dünyadaki diğer üretim yöntemleri
Transfer edilen kurtçuk büyüklüğünün arı sütü verimine etkileri
Takviye ürünlerin (şurup, polen, polen hamuru, protein, kek) faydasının olup olmadığı
Arı sütü üretim sezonunu uzatabilmek için neler yapılması gerektiği
Arı sütü üretiminde koloni gücünün önemi
Transfer edilecek kurtçukları bulmak için yeni yöntemler
Arı sütü çıtalarında kullanılan plastik şeritlerin uygunluğu ve standart olması
Arı sütü üretiminde koloni yönetimlerinin nasıl yapıldığı
Toptan ve perakende arı sütü piyasası
Üreticilerimizin perakende arı sütü satışına yönlendirilmesi
Arı sütü ambalajları ve standart olmaları
Arı sütünün kargo için hazırlanması
Arılarımızın, arı sütü yönünden seleksiyonu veya ıslahı konusunda neler yapılabilir, konuları görüşülüp, katılımcılar tarafından tartışılmış ve katılımcıların katkıları derlenerek aşağıdaki özet hazırlanmıştır.
Bir önceki yıla göre önemli miktarda arı sütü üretim artışı gerçekleştirilmesine rağmen kovan sayısı bakımından Dünya’da en üst sıralarda yer alan ülkemiz arıcılığının, 2020 yılı ülke arı sütü tüketimi olan 24 000 kilogramın yaklaşık %10’luk kısmını üretip, arı sütü tüketiminin %90’ının ithal ediliyor olması arıcılığımız adına üzüntü vericidir.
Üreticilerimizin, arı sütü üretiminde ilk sıralarda yer alan ülke üretimlerine ulaşabilmesi için, arı sütü yönünden ıslah edilmiş ana arıya ihtiyacı olduğu, üreticilerin bu ihtiyaçlarını yurt dışından ana arı getirtmek yerine, arı gen kaynağı bakımında zengin olan ülkemiz arılarının ıslahı yapılarak karşılanmasının daha doğru olacağı tespiti yapılarak, arı sütü üreticilerinin ihtiyacı olan arı sütü üretim potansiyeli yüksek arı hatlarının oluşturulması gerekliliği konusunun, daha önce yapılan 2018 yılındaki çalıştayda ve 2019 yılı Arı Sütü Üreticileri toplantısı sonuç raporu ile Tarım ve Orman Bakanlığı ile ıslah amaçlı kurulmuş Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliğine iletilmesinden bu güne kadar bir sonuç alınamadığı görülmüştür.
Üreticilerimizin verimlerini arttırabilmeleri için besleme ve uygun koloni yönetiminin yanında, daha fazla arı sütü aldıkları arılardan seçerek, ana arı ve erkek arı üreterek kullanılan arı hatlarını iyileştirme yoluna gitmelerinin faydalı olacağı, arı sütü üretim potansiyeli yüksek arı hatlarına ulaşabilmek için esas yapılması gerekenin arı ıslahı olduğu tespiti yapılmıştır. Arı ıslahı ile ilgili kurum ve kuruşları beklemenin zaman kaybına sebep olduğu ve bazı katılımcıların ıslah ile ilgili kişisel olarak çalışmalar yapacaklarını söylemeleri memnunluk verici bulunmuştur.
Üreticilerimizin kullandığı arı genetiğine ve besleme alışkanlıklarımıza bakıldığında arı sütü üretim yöntemimizin mantıklı olduğu, başka ülke üreticilerinin uyguladığı arı sütü üretim yöntemlerinin kullanılabilmesi için, arı sütü verimi yüksek arı hatlarıyla üretim yapılması ve bu arı hatlarının ihtiyaç duyduğu beslemenin yapılmasının gerekliliği tespit edilmiştir.
Arı sütü üretimi için kullanılan kurtçuk yaşının çoğunlukla 24-36 saat olduğu, 12-24 saat yaşında kurtçukların kullanılmasının daha uygun olacağı konuşulmuştur.
Üreticilerimizin çoğunluğunun, şurupla arı beslemesini en az seviyede yaptığı ve arı için üretilmiş güvenilir protein içeren ürünlerin olmayışının da etkisiyle protein yönünden besleme yapmadığı görülmüştür. Arı sütü üretim döneminde oluşan kıtlık durumlarında, arıların şurup ve protein yönünden zengin ürünlerle beslenmesinin yavru üretiminin devamı konusunda faydalı olacağı, bunula birlikte bakıcı arı nüfusunda çöküşler olmayacağı için arı sütü verimini arttıracağı ve üretim sezonun uzatılabileceği fikrine varılmıştır.
Ülkemizde arı sütü üretiminde kullanılan plastik şeritlerde standart yoktur. Değişik firmaların değişik ölçülerde üretmiş olduğu plastik şeritler üreticilerimize zorluk yaşatmaktadır. Bu plastiklerin yurt dışından getirtilerek kullanılması da söz konusudur. Kovan başı arı sütü üretimimize uygun hazneli plastik şeritler için ölçü çıkartılıp imalatçı firmalarla görüşülmesi ve üretiminin yaptırılması konusunda girişimde bulunulması kararı alınmıştır.
Piyasada arı sütü ambalajı olarak plastik şırıngalar ile 10, 30, 40, 100 gramlık şeffaf cam kavanozlar kullanılmaktadır. Arı sütü ambalajı konusunda henüz standart oluşturamadığımız görülmekle birlikte, 30, 40 ve 100 gramlık cam kavanozların daha fazla kullanıldığı ve bu ölçülerdeki ambalajlarda yavaş yavaş standart oluşmaya başladığı görülmektedir.
Yeni üretime başlayacak arıcıların, yerli arı sütünü tüketicilere tanıtmaları ve ilk öncelik olarak perakende satışı hedeflemeleri gerektiği, bunun içinde arı sütü üretiminin yanında, arı sütünü ve arı sütünün faydalarını iyi öğrenmeleri gerektiği düşüncesinde hemfikir olunmuştur.
Arı sütünde dışa bağımlılığın giderilmesi ve arıcılarımızın gelir düzeyinin artması için, arı sütü üreticilerinin son yıllarda kişisel olarak yapmış olduğu çalışmalarla ülkemizde arı sütü üretimine başlayan arıcı sayımız son iki yılda önemli ölçüde artmıştır. Arıcılarımızın yaptığı bu çalışmaların bir kısmında bazı kurumlarımızın destekleri olsa da bunlar yeterli düzeyde değildir. Bu artışın devam edebilmesi için gerek internet üzerinden gerekse yüz yüze şeklinde eğitim çalışmalarının, konunun esas muhatapları olan kurumların (Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım ve Orman İl Müdürlükleri, Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği, Arı Yetiştiricileri İl Birlikleri, konuyla ilgili vakıflar, konuyla ilgili dernekler vb.) destekleriyle devam etmesi gerekmektedir.
Arı sütü üretiminde yaşanan artışın devam etmesi ve mevcut üreticilerin zarar görmemesi için, yerli arı sütüyle ithal arı sütlerinin farkının ortaya konması konusunda bilim insanlarımızı konuya daha fazla dahil edilerek ve tüketiciye yerli arı sütünün faydaları bilimsel verilerle desteklenerek anlatılması ve yerli arı sütü pazarının genişletilmesi gerekmektedir. Bu konuyla ilgili olarak üreticilerimizin bağlı olduğu Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliğine görev düşmektedir.
Bu amaçlar doğrultusunda Arı Sütü Üreticileri Toplantılarının her sene yapılarak, yıllık değerlendirmeler ve tecrübe paylaşımları yapılmasına, sorunların gerekli görülen makamlara iletilmesine karar verilmiştir.
Saygılarımla
Kenan GİŞAN