Bal Arısı Tarafından Üretilen Arı Sütünün Kalitesine Şeker Beslemesinin Etkileri.
Bal Arısı Tarafından Üretilen Arı Sütünün Kalitesine Şeker Beslemesinin Etkileri.
Arıların gelişim döneminde veya kuraklık dönemlerinde arılar şeker şurubuyla beslenir, bu besleme zaman zaman arı sütü üretimi sürecine denk gelir. Bazı üretici ve tüketicilerde arı sütü üretim sürecinde arıların şeker şurubuyla beslenmesinden elde edilen arı sütünün kalitesinin daha düşük olacağına yönelik düşünce hâkimdir. Çinli akademisyenlerin yaptığı ve 2023 yılı sonlarında yayınlanan bir çalışma bu konuya açıklık getiriyor. Çalışmadan bazı alıntılar yaparak konuyu açmaya çalışayım ve sonrasında kendi yorumumu yazayım. Çalışmanın tamamını okumak isteyenler için adres: https://doi.org/10.3390/insects14090742
Çalışmanın yapılış şekli: Çalışma, 2021 yılının Ağustos-Ekim aylarında, bol miktarda polen kaynağının olduğu ancak nektar akımının olmadığı dönemde yapılmış. Benzer sayıda yavru ve arısı bulunan (alt katta 8, üst katta 5 çerçeve) arılardan, her grupta 5 arı olacak şekilde 2 grup oluşturulmuş. Çalışma öncesinde kovanda bulunan ballar sağılarak alınmış. HF grubuna günlük 1,5 kg bal, SF grubuna günlük 1,5 kg %50’lik şeker şurubu verilmiş. Çalışmada 10 tur arı sütü üretimi yapılmış. Her turda kovan başı 315 kurtçuk aktarımı yapılmış ve arı sütleri 3 gün sonra hasat edilmiş.
Sonuçlar: Koloni başı HF grubu 329,0 ± 9,76 g, SF grubu 321,2 ± 9,76 g arı sütü hasat edilmiş, ana arı hücrelerinin kabul oranları ise, HF grubu %90,2 ± 3,3, SF grubu %89,4 ± 4,4 kabul oranı bulunmuş. Arı sütü veriminde ve arı hücre kabulünde önemli bir fark olmamış.
Şeker şurubuyla beslemenin arı sütünün kalitesi ve besin değeri üzerindeki etkisini araştırmak için arı sütü örneklerinin ana besin bileşenlerini incelemişler. Arı sütünün kalitesini belirlemede en önemli olan 10-HDA iki grup arasında fazla değişmemiş.
Bunların yanında analiz edilen arı sütü numunelerinde amino asit ve mineral içeriği arasında çok anlamlı fark olmadığı bulunmuş.
Yorum: Bu çalışma 2 besleme grubuyla değil de hiç besleme yapılmayan bir grup daha ilave edilerek yapılsaydı daha anlamlı olurdu.
Şeker beslemesi ile elde edilen arı sütünün içeriği konusunda başka yapılmış çalışmalarda var. İçlerinde az da olsa farklılıklar olmakla birlikte, tümüne baktığımızda şeker şurubu besleme zamanında üretilen arı sütünün kalitesi daha düşüktür demek doğru olmaz.
Arı sütünün kalitesini etkileyen polenin kalitesi veya gelip gelmemesidir. Üretim yapılan dönemde protein bakımından zengin polen geliyorsa yüksek kalitede arı sütü üretilirken, protein bakımından zayıf polen geliyorsa arı sütü kalitesi bir miktar düşüyor. Üretim döneminde yeterli miktarda polen gelmiyorsa hem verim düşüklüğü hem de kalite düşüklüğü oluşur.
Yeri geldiğinde yerli üreticilerimizin ürettiği arı sütleri kalitelidir deriz. Öyledir de, ama kalite kendi içinde bir tasnif yapılmaz, daha çok kalitelisi ayrıca fiyatlandırılmaz.
Göz ardı edilen bir durum daha vardır o da kalıntı…
Arı sütünü; arı, bal ve polen yedikten sonra salgı bezlerinden çıkartıp ana arı adayı kurtçukların olduğu hücrelere koyar, yani doğadan direkt gelen bir ürün değildir, vücudunda üretip çıkartır. Bunun için kalıntı riski yoktur diye düşünülebilir. Ama biz üreticiler arı sütü hücrelerinin içinde az da olsa küçük taneler halinde polen veya arı ekmeği görürüz. Bunlarda masumsa sorun yok. Tarımın yapılmadığı, sanayi bölgelerinin uzağında, dağ başında üretim yapılıyorsa bu anlamda sorun yoktur diye düşünüyorum.
Bu konuyla ilgili yapılmış akademik çalışma var mı araştırıp bilgi dağarcığımıza katmakta fayda var.
Ben aklıma takılanı yazdım sadece.
Bir sonraki yazıda buluşmak üzere…